Może to wskazywać na inne, trudniejsze do kontrolowania czynniki ryzyka. Jakie są możliwe przyczyny, które mogą tłumaczyć taką sytuację:

1. Czynniki genetyczne i rodzinne

Niektóre osoby mają wrodzone predyspozycje do chorób serca, niezależnie od stylu życia.

• Rodzinna hipercholesterolemia: genetyczne zaburzenie prowadzące do bardzo wysokiego poziomu cholesterolu LDL. Może powodować miażdżycę nawet u młodych osób.

• Wczesne zawały w rodzinie: historia zawałów w młodym wieku u bliskich krewnych (rodzice, rodzeństwo) zwiększa ryzyko.

Co robić?

W takich przypadkach warto wykonać badania genetyczne, lipidogram szczegółowy oraz rozważyć intensywniejsze leczenie, np. statynami lub inhibitorami PCSK9.

2. Nieprawidłowości w naczyniach krwionośnych;

• Skurcz tętnicy wieńcowej: spontaniczny skurcz naczynia (nawet bez miażdżycy) może prowadzić do zawału. Często wywoływany jest stresem, zmianami hormonalnymi lub paleniem.

• Rozwarstwienie tętnicy wieńcowej (SCAD): pęknięcie ściany tętnicy, które utrudnia przepływ krwi. SCAD występuje częściej u kobiet, szczególnie w ciąży lub po porodzie.

Jakie badanie pacjent powinien wykonać?

Badania takie jak koronarografia i szczegółowa ocena naczyń mogą pomóc zdiagnozować te problemy.

3. Ukryte stany zapalne i choroby autoimmunologiczne;

• Zapalenie mięśnia sercowego: niewykryta infekcja wirusowa lub bakteryjna może osłabić serce.

• Choroby autoimmunologiczne: toczeń, reumatoidalne zapalenie stawów czy zapalenia naczyń mogą uszkadzać naczynia krwionośne.

Jaka diagnostyka?

Warto przeprowadzić badania markerów zapalnych (CRP, OB), testy na choroby autoimmunologiczne oraz echokardiografię.

4. Problemy związane z krzepliwością krwi;

• Trombofilia: wrodzona lub nabyta skłonność do zakrzepów, np. z powodu mutacji genu Leiden lub zespołu antyfosfolipidowego.

• Zaburzenia w układzie krzepnięcia: mogą prowadzić do tworzenia się zakrzepów i zatkania tętnicy wieńcowej.

Co robić?

W takich przypadkach należy przeprowadzić badania układu krzepnięcia, takie jak D-dimery, testy genetyczne lub oznaczenie antykoagulantów toczniowych.

5. Stres oksydacyjny i hormonalny;

• Stres oksydacyjny: nawet zdrowy tryb życia może nie przeciwdziałać uszkodzeniom wywołanym wolnymi rodnikami.

• Nierównowaga hormonalna: wysoki poziom kortyzolu, zaburzenia tarczycy lub wahania estrogenu mogą wpływać na zdrowie naczyń krwionośnych.

Co robić?

Rozważyć badanie poziomu hormonów (tarczycy, kortyzolu), a także zwiększyć antyoksydanty w diecie lub suplementacji.

6. Cichy rozwój miażdżycy;

• Lipoproteina(a): rzadko badany składnik cholesterolu, który może powodować miażdżycę mimo prawidłowych wyników lipidogramu.

• Stan zapalny naczyń: niskiego stopnia zapalenia mogą rozwijać się bezobjawowo.

Co robić?

Badania jak test na lipoproteinę(a), wskaźniki stanu zapalnego (hs-CRP), a także regularne wykonywanie obrazowania naczyń (np. tomografii komputerowej tętnic wieńcowych).

7. Rzadkie przyczyny zawałów

• Efekty uboczne leków: niektóre leki, w tym antykoncepcyjne, mogą zwiększać ryzyko zakrzepów.

• Zatrucia i substancje toksyczne: niewykryte narażenie na toksyny środowiskowe.