Radiologia

Radiologia – czym się zajmuje?

Rodzaje badań

Radiologia to rozwinięta już współcześnie dziedzina medycyny, ukierunkowana na obrazowanie ciała człowieka przy pomocy urządzeń radiologicznych wykorzystujących promieniowanie rentgenowskie, w tym m.in. aparatów rentgenowskich. Jakie są rodzaje badań RTG, w jaki sposób się do nich przygotować?

Co to jest radiologia

Badanie radiologiczne odbywa się pod nadzorem specjalisty elektroradiologa. Opis badania, na podstawie wykonanego zdjęcia, sporządza lekarz radiolog.

Radiologia umożliwia szybkie wykrycie choroby, analizę rozwoju schorzenia oraz dokładniejszego umiejscowienia powstałego urazu. Obecnie stanowi podstawową formę diagnozowania i stosowana jest na każdym etapie leczenia pacjenta.

Diagnostyka obrazowa w radiologii, obejmuje m.in.:

• rentgenodiagnostykę (RTG),
• ultrasonografię (USG),
• rezonans magnetyczny (RM/MRI),
• tomografię komputerową (TK),
• mammografię,
• angiografię (koronarografię),
• pantomogram,
• densytometrię.

Z jakimi dziedzinami medycyny jest związana radiologia?

Radiologia jest ściśle związana z wieloma dziedzinami medycyny klinicznej i doświadczalnej, dlatego też dla większości z nas, powyższe nazwy badań nie są obce. Przykładem popularnego badania profilaktycznego ostatnich lat jest mammografia, realizowana w ramach programu wczesnego wykrywania zmian nowotworowych piersi.

Ciągły rozwój badań radiologicznych, nowoczesna aparatura i innowacyjne metody, przyczyniły się do podziału radiologii na odrębne specjalności, w tym również na:

• Radioterapię – radiologia zabiegowa, która wykorzystując technikę obrazowania, zajmuje się wykonywaniem zabiegów leczniczych (np. angioplastyka, drenaże, leczenie chorób nowotworowych).
• Medycynę nuklearną – jej celem jest diagnozowanie i leczenie pacjentów przy pomocy izotopów promieniotwórczych (radiofarmaceutyki wprowadzane do tkanek i narządów).
• Znaki ostrzegawcze stosowane w ochronie radiologicznej wykorzystują symbol promieniowania jonizującego, który zamieszcza się na tablicy pracowni rentgenowskiej czy też medycyny nuklearnej. Stosuje się również oznakowanie świetlne przed pracowniami radiologii. Najważniejsze jest bezpieczeństwo pacjenta i minimalizowanie ryzyka wystawienia się na zbędne dawki promieniowania.

Czym się zajmuje radiolog?

Prawidłowo przeprowadzone badanie, to nie tylko odpowiednie przygotowanie się pacjenta i obsługa techniczna aparatury radiologicznej. Otrzymany z przeprowadzonego badania obraz musi zostać opisany i zinterpretowany, dopiero wtedy można postawić diagnozę. Zajmuje się tym specjalista – radiolog.

Dzięki technice obrazowania narządów radiolog jest w stanie wskazać powstałe w nich niepokojące zmiany. Stawia diagnozę i wskazuje dalsze leczenie.

Przepisy prawne jasno określają standardy dotyczące personelu wykonującego badanie radiologiczne. Obsługą aparatury radiologicznej – w celu wykonania np. zdjęcia rentgenowskiego lub mammograficznego – zajmują się technicy elektroradiologii lub elektroradiolodzy.

Badanie z zakresu tomografii komputerowej (TK) lub rezonansu magnetycznego (MR), technik elektroradiologii może wykonywać jedynie pod nadzorem lekarza (specjalisty radiologa). Jeśli badanie radiologiczne wymaga użycia kontrastu, konieczna jest również obecność pielęgniarki.

Lekarz radiolog musi czuwać nad prawidłowym wykonywaniem badania, ponieważ jest to niezbędne w celu sporządzenia właściwego opisu i diagnozy. Nienależyte wykonanie badania może spowodować, że radiolog nie będzie w stanie wykonać prawidłowej interpretacji badania, co w konsekwencji może opóźnić leczenie.

Naraża to jednocześnie pacjenta na konieczność powtórzenia badania (czyli przyjęcia dodatkowej dawki promieniowania), które nie jest obojętne dla naszego organizmu.